W artykule Lourdes Beneria odwo艂uje si臋 do s艂ynnej ksi膮偶ki Karla Polanyi'ego, Wielka transformacja z 1944 roku. W ksi膮偶ce tej Polanyi opisuje tworzenie gospodarki rynkowej w XIX wieku poprzez zaplanowan膮 interwencj臋 pa艅stwa, oraz zwrot jaki si臋 dokona艂 na pocz膮tku XX wieku pod wp艂ywem kryzysu z lat 1930. Zwrot ten by艂 spowodowany, jak pisze Polanyi, protestami wobec spo艂ecznych skutk贸w gospodarki rynkowej, co zaowocowa艂o zmian膮 polityki pa艅stwa i wprowadzeniem ustawodawstwa i program贸w politycznych (jak. np. ameryka艅ska New Deal Roosvelta, czy program Blume'a we Francji), kt贸re przeciwdzia艂a艂y skutkom bezrobocia i ub贸stwa. Polanyi uwidacznia, i偶 rynki nie s膮 dane, nie powstaj膮 same z siebie, ale s膮 wytwarzane w tym czy innym kszta艂cie wskutek okre艣lonych polityk pa艅stwa, kt贸re stwarzaj膮 ramy do dzia艂a艅 ekonomicznych podmiotow. Lourdes Beneria dostrzega podobie艅stwa mi臋dzy 贸wczesn膮 fal膮 globalizacji i wprowadzeniem gospodarki rynkowej, a obecn膮 fal膮 globalizacji i wdra偶anymi od lat 1980-ych programami neoliberalnego zarz膮dzania. Ma r贸wnie偶 nadziej臋, 偶e podobnie jak w贸wczas, tak偶e dzisiaj mo偶liwe b臋dzie wprowadzenie ustawodawstwa chroni膮cego ludzi. Kolejna analogia na jak膮 wskazuje Beneria, jest wdra偶anie leseferowskiej gospodarki rynkowej za pomoc膮 przeobra偶ania jednostek ludzkich w racjonalne podmioty ekonomiczne, kieruj膮ce si臋 maksymalizacja zysku, oraz streszcza feministyczne krytyki tego偶 podmiotu, wskazuj膮c, ze w rzeczywisto艣ci rynki i ludzie nie funkcjonuj膮 wy艂膮cznie w oparciu o za艂o偶enia maksymalizacji zysku.
W drugiej cz臋艣ci artyku艂u Beneria uzupe艂nia teorie Polanyi'ego o perspektyw臋 genderow膮. Artyku艂 zawiera odwo艂ania do danych z bada艅 na temat genderowych wymiar贸w globalizacji i ich skutk贸w dla kobiet (zwi臋kszenie zatrudnienia kobiet, asymetryczna integracja na rynkach pracy, wzrost obci膮偶enia prac膮 domow膮). Jak rzadko kt贸re teksty o globalizacji, zawiera przyk艂ady z kraj贸w by艂ego bloku sowieckiego, gdzie wdra偶aniu laisseferowskiej gospodarki rynkowej towarzyszy艂 powr贸t do patriarchalnych kontroli nad kobietami. W ko艅cowej cz臋艣ci tekstu Beneria zastanawia si臋 jakie skutki przyniesie wzrost udzia艂u kobiet w gospodarce rynkowej, czy powstaje model racjonalnej ekonomicznej kobiety?
O autorce
Lourdes Beneria jest profesork膮 w Departamencie Urbanistyki i Planowania Regionalnego i w Programie Bada艅 nad Feminizmem, Gender i Seksualno艣ci膮 na Uniwersytecie Cornella w Stanach Zjednoczonych. Jej zainteresowania naukowe dotycz膮 gender i rozwoju spo艂ecznego, globalizacji, pracy kobiety i informalizacji pracy, migracji, rozwoju spo艂ecznego w Ameryce 艁aci艅skiej i integracji europejskiej. Napisa艂a mi臋dzy innymi The Crossroads of Class and Gender. Industrial Homework, Subcontracting, And Household Dynamics in Mexico City, z Marth膮 Roldan (1987) Gender, Development and Globalization. Economics as if All People Mattered (2003), Gender and Social Policy in a Global Context –z Mari膮 Floro (2006). Lourdes Beneria wsp贸艂pracowa艂a jako doradca i wsp贸艂autorka raport贸w z z UNIFEM, UNDP, ILO (MOP), Economic Policy Institute w Waszyngtonie i UNRISD
(Zdj臋cie z www.cornell.edu)
Napisane przez EwaCh
dnia October 20 2007
2969 czyta ·